چالش طرح گردشگری حلال در ایران

روزنامه همشهری روز دوشنبه 29 تیر ماه به گزارش محمد باریکانی در صفحه زیست بوم (صفحه 7):

تلاش برای راه‌اندازی گردشگری حلال در ایران افزایش یافته و قرار است به‌زودی کنفرانس گردشگری حلال به‌منظور بسترسازی در ایجاد برند و مسیر گردشگری حلال در ایران برگزار شود.

متوليان راه‌اندازي گردشگري حلال در ايران مي‌گويند كه با راه‌اندازي مسير گردشگري حلال گردشگران بيشتري از كشورهاي مسلمان به ايران جذب مي‌شوند.

در سوي ديگر برخي كارشناسان و استادان دانشگاه معتقدند به‌دليل آنكه تمامي قوانين جمهوري اسلامي مبتني بر شرع مقدس اسلام است نيازي به نام گردشگري غيرحلال در ايران وجود ندارد. طرح گردشگري حلال پيش‌تر در دوران حميد بقايي در سازمان ميراث فرهنگي مطرح شد اما در همان دوره مسكوت ماند.

     ايجاد گردشگري حلال

اكنون با طرح مجدد گردشگري حلال در ايران، برخي كارشناسان گردشگري مي‌گويند كه قوانين ايران با قوانين كشورهاي گردشگرپذير همچون تركيه، تايلند، مالزي و... كاملا متفاوت است و تمامي قوانين موجود در كشور براساس شرع مقدس اسلام تدوين و عملياتي شده است. ‌بر همين اساس، اجراي طرح گردشگري حلال در كشوري مانند ايران كه همه‌‌چيز آن از بدو ورود گردشگر به كشور تا هتل و غذا و تمامي خدمات حلال است، ضرورتي ندارد.

نزديك به 3 هفته پيش نيز در جلسه‌اي كه در سازمان ميراث فرهنگي با موضوع گردشگري حلال تشكيل شد نمايندگان جامعة المصطفي و حتي نماينده سازمان تبليغات اسلامي ايجاد گردشگري حلال در ايران را غيرضروري اعلام كردند.

دكتر قادري عضو هيأت علمي دانشگاه علامه طباطبايي و استاد رشته گردشگري در ارتباط با موضوع راه‌اندازي گردشگري حلال در ايران به همشهري مي‌گويد: اين طرح كپي‌برداري از كشورهاي ديگر همچون تركيه و مالزي است.

به گفته وي، تركيه گردشگري حلال راه انداخته يا اروپا به‌ دنبال ايجاد برند گردشگري حلال است. تايلند حتي هتل حلال ايجاد كرده چون نظام سياسي- اجتماعي حاكم بر اروپا، تايلند و تركيه به‌طور كامل با ايران متفاوت است.

به گفته دكتر قادري، تركيه داراي نظام حكومتي لاييك است و محدوديت رفتاري و مكاني براي گردشگران وجود ندارد. كلاپ‌ها يا سواحل و هتل‌هاي اين كشور برپايه نظام لاييك ايجاد شده است و با شرع مقدس اسلام انطباق ندارد. در مالزي هم همين وضعيت وجود دارد و 50درصد جمعيت آن كشور غيرمسلمان هستند و ناچار به ايجاد گردشگري حلال براي جذب گردشگر است. براين اساس بايد خدمات حلال ايجاد كند و حتي نشان حلال بر غذاها، هتل‌ها و خدمات گردشگري حلال خود بچسباند.

    تفاوت گردشگري ايران با تايلند، تركيه و مالزي

تايلند، مقصد گردشگري است كه مي‌خواهد از بازار بزرگ گردشگري مسلمانان استفاده كند، بنابراين ناچار به ايجاد مسير گردشگري حلال است. اندونزي و تايوان و چين نيز مي‌خواهند سهمي از جمعيت 270ميليوني گردشگران مسلمان خاورميانه تا سال 2030داشته باشند و چون نظام اين كشورها منطبق با شرع مقدس اسلام نيست ناچار بايد به گردشگران مسلمان اين اطمينان را بدهند كه خدمات‌شان اعم از تفريحي و هتل‌ها براساس شرع‌مقدس اسلام ارائه مي‌شود.

به گفته دكتر قادري، در قانون اساسي ايران آمده است كه اين قانون براساس شرع مقدس اسلام و شيعه اثني عشري تدوين شده است، بنابراين همه‌‌چيز بر مبناي فقه اسلامي و شرع مقدس اسلام است و موضوع حرام وجود ندارد كه بخواهيم براي جذب گردشگران مسلمان خدمات حلال ارائه كنيم.

اين عضو هيأت علمي دانشگاه علامه طباطبايي مي‌گويد: آگاهي كافي نسبت به برخي پديده‌هاي گردشگري وجود ندارد و كپي برداري‌هايي در داخل كشور انجام مي‌شود كه موضوع گردشگري حلال نيز از همين موارد است.

وي افزود: حتي به اين موضوع انديشيده نمي‌شود كه اگر در ايران برند گردشگري حلال ايجاد شود آن‌وقت گردشگر خارجي از خودش مي‌پرسد كه ممكن است چيزي به نام گردشگري حرام هم در ايران وجود داشته كه حالا مي‌خواهند ايران را مقصد گردشگري حلال معرفي كنند.

او گفت: گردشگران جهان به اين موضوع واقف هستند كه اگر بخواهند به ايران سفر كنند تمامي خدمات در اين كشور مطابق با شرع مقدس اسلام و حلال است.

گفتني است طرح گردشگري حلال در ايران براساس يك پژوهش كه پيش‌تر انجام شده بود در دستور كار قرار گرفته و قرار است ايران به‌عنوان مقصد گردشگري حلال به جهان معرفي شود.