حلال، نشان برین (قسمت بیست و یکم)

حلال و استانداردها:

واژه استاندارد به معنای نظم و قانون است. هر کاری که طبق اصول منظم و بر اساس قانون متعلق به خودش انجام شود استاندارد نامیده می شود و از سوی مراکز ذی ربط می تواند گواهی انطباق با استاندارد مربوطه را دریافت کند. استانداردها فقط مربوط به کالاها نیستند و بسیاری از خدمات را شامل می شوند. امروز پذیرفته شده است که هر کالا یا خدماتی باید در یک چهار چوب مشخص ارائه شود و این چهار چوب را می توان با استانداردها تعریف کرد.
تقریبا همه کشورها برای خود استاندارد ملی دارند که در قالب آن برای کالاها و خدمات داخلی ضوابط را معین می کنند. استاندارد باعث می شود که مصرف کننده با خیال راحت کالا و خدمات مورد نیاز خود را انتخاب و مصرف کند. اگر استانداردها نباشند زندگی پر خطر و حادثه آفرین خواهد شد. هر روز بر تعداد استانداردها به وسیله موسسات استاندارد افزوده می شود تا اطمینان بخشی برای مصرف کنندگان در همه زمینه ها تحقق یابد.
در ایران موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران (ISIRI) در سال ۱۳۳۹آغاز به کار کرد و در سال ۱۹۶۰به عضویت سازمان بین المللی ISOدر آمد. ایزو (ISO) که مخفف سازمان بین المللی استاندارد است که فدراسیون بین المللی متشکل از نهادهای ملی استاندارد در نزدیک ۱۸۰کشور دنیاست که کارش را در سال ۱۹۴۷شروع کرد و استانداردهای وضع شده توسط آن با عنوان ایزو شناخته می شود. مثل ایزو ۱۴۰۰۱و ۲۲۰۰۰.
استاندارد اروپا نیز با عبارت مخفف (CE) شناخته می شود و محصولاتی که واجد دریافت علامت CEمی شوند باید از نظر سلامت امنیت و مضر نبودن برای جسم انسان و طبیعت مورد بررسی قرار گیرند تا حائز این نشان شوند. موسسه استاندارد آمریکا نیز با عنوان ANSIشناخته می شود که یک موسسه خصوصی غیر انتفاعی است.
موسسه استاندارد آلمان نیز (DIN ) نام دارد که جزو استانداردهای سختگیرانه است و سازمانی به نام (TUV) نیز از استانداردهای معتبر آلمان است که به عنوان مشاور مستقل بر سلامت کارکرد کالاها برای انسان و محیط زیست فعالیت می کند.
استاندارد حلال نخست در مالزی در سال ۲۰۰۴تدوین و در سال ۲۰۰۶توسط بنگاه توسعه صنعت حلال (HDC) برای هماهنگی و یکپارچگی در صنعت حلال این کشور ابلاغ شد.
استاندارد ملی غذای حلال ایران نیز به همت موسسه استاندارد و گروهی از کارشناسان که من نیز توفیق حضور در آن را داشتم در سال ۱۳۸۹با نام استاندارد ۱۲۰۰۰ تدوین و ابلاغ شد .استاندارد بین المللی غذای حلال نیز با استانداردهای جانبی اش یعنی استاندارد گروه های گواهی دهنده و استاندارد گروه های اعتبار بخشی ظرف سه سال توسط گروه کارشناسان سازمان همکاری های اسلامی (OIC) تدوین و در سال۲۰۱۰در استانبول ترکیه تصویب و به امضای وزرای کشورهای اسلامی رسید که من نیز سهم کوچکی در تدوین این استاندارد داشتم و بزرگانی از کشورمان نیز به این فرآیند کمک شایانی داشتند.
امروز حلال در زمینه استاندارد مواد غذایی به یک اجماع جهانی دست یافته است و کشورها آرام آرام در مرحله اجرائی آن هستند. اگر چه مشکلاتی در اجرا پیش می آید ولی حرکت به سوی کمال پیش می رود. بحث اساسی در زمینه استاندارد حلال از یک سو به مصرف کنندگان مربوط می شود که کالاها را فقط با استاندارد حلال بخواهند و از سوی دیگر به بنگاه های ارائه کننده کالا و خدمات بر می گردد که خود را با این استاندارد انطباق دهند.
با همکاری این دو گروه استقرار استانداردها در کشورها با سهولت بیشتری انجام می پذیرد.
دکترعبدالحسین فخاری
دبیرکل موسسه حلال جهانی