حلال، نشان برین (قسمت دوازدهم)

حلال در مُد، پوشاک و مصنوعات چرمی :
این شاخه نیز در بر گیرنده اقتصاد بزرگی است که به طور وسیعی در همه جهان و همه کشور ها، ارقام بزرگی را به خود اختصاص داده است. ممکن است این بازار به وسعت بازار غذا نباشد اما از آنجا که هر انسانی به تن پوش مناسب نیازمند است برای رفع نیاز میلیارد ها انسان، تولید کنندگان و بازرگانانی مشغول فعالیت گسترده ای هستند. اگر هر مسلمانی در سال تنها یکصد دلار برای لباس و کیف و کفش و کلاه خود هزینه کند، جمعیت دومیلیاردی مسلمانان جهان دارای یک بازار ۲۰۰ میلیارد دلاری جهت لباس و مصنوعات چرمی است که این نیاز برای میلیون ها نفر ایجاد اشتغال و برای هزاران بنگاه تولیدی و بازرگانی رونق اقتصادی را رقم خواهد زد.
مهمترین شاخص استاندارد حلال برای این حوزه، موضوع چرم ( منشاء و نحوه استحصال آن) است. به این معنا که مصنوعاتی که از پوست حیوانات حرام گوشت مثل خوک، تمساح، مار، میمون، سگ، گربه، پلنگ و سایر حیواناتی از این قبیل تهیه شود ناپاک است و مصنوعاتی هم که از حیوانات حلال گوشت مثل گاو و گوسفند و شتر و آهو و … تهیه می شود در صورتی مشمول حلیت و پاکی است که مزّکی ( ذبح شده مطابق آداب اسلامی) باشد. نظارت بر این فرایند از وظایف موسسات نظارتی همچون موسسه حلال جهانی است. در عین حال چالش بزرگی در این زمینه وجود دارد که در مورد واردات این محصولات از گمرکات این کشورهاست. بسیاری از این محصولات چرمی به گمرکات وارد می شود که مسئولین گمرکی باید بلافاصله نمونه ای از آن را به موسسات بازرسی و صدور گواهی حلال برای تعیین نوع آن چرم و نحوه ذبح آنها در مبادی تولیدی ارسال کنند.
این کار توسط کارشناسان خبره چرم انجام و نتیجه توسط موسسه گواهی کننده به گمرکات اعلام می شود. چالش بعدی قاچاق این محصولات است که به انگیزه سود بیشتر، محصولات چرم از حیوانات حرام گوشت را با تقلب در اسناد و مدارک به عنوان مصنوعات چرم حلال وارد و به مصرف کنندگان غیر آشنا عرضه می کنند. قابل توجه است که مصنوعات چرمی از پوست خوک بسیار ارزان تر از مصنوعات چرمی از حیوانات حلال گوشت است ( یک سوم قیمت ) و لذا به وفور در آن تقلّب شده و به طور قاچاق وارد کشور شده و متاسفانه به دلیل ارزان بودن در چرخه توزیع قرار می گیرد.گفتنی است که پوست خوک حتی در کشور های غیر مسلمان هم ممنوع است زیرا حامل انواع بیماری است ولی مواردی دیده شده که توسط قاچاقچیان و سودجویان در کشور وارد و توزیع شده است که باید گمرکات کشور روی آن حساس باشند و حتماً مرحله کارشناسی و تایید آن طی شود.
موضوع بــــعدی در مورد پوشاک، وجود پشم ( Wool) در مصنوعات است که آن هم به دلیل منشاء حیوانی آن مشمول حلیت و حرمت است. ابریشم ( Silk) هم برای مردان مشمول حرمت است و باید در پوشاک آقایان مورد ارزیابی واقع شود. در مورد ” مُد ” نیز باید ها و نبایدهایی است ( عدم تشبّه به کفّار، شاخص کردن فرد در جامعه، رعایت نکردن حدود شرعی و جلف نشان دادن انسان و معارض بــودن با کرامت انسانی و …) که از عوامل مهم تایید مُد‌های ملی یا وارداتی است. به لطف خدا، کارهایی در این زمینه با همکاری کار گروه لباس و مد و عزیزان متعهدی در صنعت چرم در موسسه حلال جهانی در حال انجام داریم که امیدواریم با حمایت مراکز رسمی و تولید کنندگان خوب بخش خصوصی در این زمینه به انجام برسد.
دوستی که متخصص امور چرم بود برای من تشریح کرد که پوست حیواناتی که ذبح شرعی نشده اند، به همان دلیل که گوشت آنها ( به دلیل خارج نشدن کامل خون ) حامل بیماری هایی است، پوست آنها هم به همین دلیل که خون در لایه های پوست باقی می ماند، پس از تبدیل شدن به کفش و لباس موجب ایجاد قارچ و بیماری هایی مثل اگزما شده است ولی وقتی حیوان ذبح شرعی می شود، مسیر هایی که از خون و سایر آلاینده ها پر شده است با اسپاسم ها تخلیه گشته و با دبّاغی کاملاً پاک می شودو عوارض آن از بین می‌رود. نکته دیگری که ایشان اضافه کرد، نقش برندهای معروف در لباس و کفش است که موجب می شود با تقلّب در ماده اولیه به خاطر تفاوت قیمت، تا نود درصد به صورت قاچاق و غیر رسمی وارد شود و مصرف کنندگان اطلاعی از آن نداشته باشند و کالای ناپاکی را پاک بپندارند و استفاده کنند.
دکتر عبدالحسین فخاری
دبیرکل موسسه حلال جهانی