حلال، نشان برین (قسمت پنجم)

حلال و مسئولیت خانواده ها:
در نظام آموزشی، برای خانواده ها در فرآیند تعلیم و تربیت، مسئولیت ها و نقش هایی تعیین شده و بر این اساس از آنان تکالیفی خواسته اند.
کارکرد اولیای آموزش و پرورش، نافی مسئولیت های خانواده ها نیست و اگر این دو تعامل لازم را با یکدیگر نداشته باشند، فرآیند آموزش و پرورش به سرانجام مطلوب نمی رسد.
پدر و مادر مسلمانی که می خواهند فرزندش در فضای اسلامی بالنده شود، باید خود نیز زمینه هایی را فراهم کنند. از نظر وظایف اولیه، تدارک غذای حلال برای خانواده از مسیر کسب و کار حلال، نخستین اولویت است.
اهتمام کسب و کار حلال خود موضوع مقاله جداگانه ای است .اما به اختصار باید گفت در انتخاب شغل معیارهای کسب معیشت از مسیر حلال باید پیموده شود. برخی از کسب و کارها از دیدگاه شریعت حرام است و نباید انتخاب شود. مثلا “ربا”، “کم فروشی”، “حرام فروشی” ، “ارتزاق از مسیر رشوه” و “احتکار” و امثال آن از مصادیق کسب و کار حرام است و نباید درآمد انسان ها از این طریق باشد که نهایتا «نان حرام» است و نباید منشا ارتزاق خانواده قرار گیرد. نکته بعدی انتخاب غذای حلال است. یعنی با پول تهیه شده از طریق حلال، نباید کالاهای حرام تهیه شود. مثلا گوشت غیر مزکّی (حیوانی که ذبح حلال نشده باشد) یا مواد تهیه شده از حیوانات حرام گوشت مثل خوک و …. یا محصولات حرام مثل الکل و مشروبات الکلی، کالاهای ناپاک و پلید یا مشکوک از این نوع هستند.
پس از رعایت این دو موضوع، بحث آموزش در خانواده مطرح می شود. اولیای فرزندان، باید فرزندان را از همان کوچکی با واژه حلال (آن چه خدا از آن رضایت دارد) و حرام (آنچه خداوند از آن رضایت ندارد و ناخشنود است) آشنا کنند و آنان را نسبت به انواع حلال و حرام اغذیه و نوشیدنی ها آموزش دهند. فقط در این صورت است که فرزندان نسبت به وظایف خود آشنا و برای یک زندگی پاک آماده می شوند.
دیده شده است که حتی بعضی از فارغ التحصیلان دانشگاه ها که هزاران مطلب را در مراکز رسمی آموزشی یاد گرفته اند، اما نسبت به بعضی مصادیق شاخص حرام و حلال اطلاعات کافی ندارند ، دچار مشکل می شوند.
نکته مهم بعدی، ورود به محیط های خارج از کشور است. بسیار دیده می شود که خانواده ها، فرزندان خود را برای ادامه تحصیل به کشورهای اروپایی و خلاصه غیر مسلمان می فرستند بدون آنکه آموزش های لازم را به فرزندان خود در آن محیط ها که تهیه غذای حلال با کمی دشواری روبروست، داده باشند و فرزندان در کنار سایر دانشجویان غیر مسلمان در محیط دانشگاه از همان چیزی ارتزاق می کنند که غیر مسلمانان می خورند. اما این موضوع با کمی آموزش و مشاوره با مراکز مسئول در این زمینه ها، قابل پیشگیری است.
حتی خود خانواده ها که خانوادگی یا دست جمعی به منظور گردشگری یا ماموریتی و خویشاوندی به کشورهای غیر اسلامی سفر می کنند باید از پیش برای طول مدت سفر تدارک لازم را انجام دهند. اگرچه امروزه رستوران های حلال در شهرهای بعضی کشورهای غیراسلامی تاسیس شده اما هنوز در برخی کشورها مثل چین ، تایلند، هندوستان و … به یک فرهنگ عمومی تبدیل نشده است و اگر از پیش برنامه ریزی نشود، مسافران با مشکل جدی روبرو هستند و حتی گاهی این موضوع به بیماری و فشارهای روانی می انجامد.
تور گردانان و شرکت های مسافرتی نیز باید این موضوع را در دستور کار خود قرار دهند و مسافران را در مقاصد گردشگری به سوی مراکز ارائه غذای «حلال» راهنمایی کنند و بروشورهایی نیز تهیه و در اختیار آنان قرار دهند. به طور خلاصه باید گفت «حلال» باید از درون خانواده ها شروع شود و اولیای فرزندان باید از همان ابتدا با اهتمام عملی و آموزشی زمینه بالندگی عزیزان خود را بر محور رضایت الهی که «حلال» نام دارد فراهم آورند.
دکتر عبدالحسین فخاری
دبیر کل موسسه حلال جهانی